Ciidamada Armenia iyo Azerbaijan ayaa maanta oo Sabti ah sii wada dagaalkooda oo galay maalintii toddobaad ee uu ka socdo agagaarka gobolka Nagorno-Karabakh, iyagoo iska dhega tiray baaqyada caalamiga ah ee xabad joojinta.
Armenia ayaa sheegtey in caasimadda gobolka ee Stepanakert lagu bartilmaameedsaday duqeyn ay geysteen xoogaga Azerbaijan.
Masuuliyiinta gobolkan gooni-u-goosadka ah ayaa ka digay in “dagaalkii ugu dambeeyay” ee gobolka uu bilowday. Waxa Sabtida maanta ah ugu baaqeen beesha caalamka in “aqoonsiga madax-bannaanida” Nagorno-Karabakh ay tahay “habka kaliya ee wax ku oolka ah ee nabadda lagu soo celiyo.”
Armenia ayaa Jimcihii sheegtay in ay kala shaqeyn doonto Ruushka, Mareykanka iyo Faransiiska dib u cusbooneysiinta xabad joojin ka hergasha gobolka Nagorno-Karabakh iyadoo tirada dhimashadu ay sare u kacday maalintii lixaad oo uu dagaal ka socda gobolkan gooni-u-goosadka ah ee dhaca Koonfurta Caucasus.
Azerbaijan, oo kula dagaalameysa xoogagga qowmiyadaha Armenia ee Nagorno-Karabakh, ayaan ka jawaabin baaqa xabad joojinta ee ay u direen saddexda dal ee sida wadajirka ah u guddoomiya Ururka Amniga iyo Iskaashiga ee Yurub (OSCE) Minsk Group ee dhexdhexaadinaya colaaddan.
Madaxweynaha Azerbaijan, Ilham Aliyev, ayaa Talaadadii meesha ka saaray in Armenia lagala hadlo arrimaha gobolka Nagorno-Karabakh, iyadoo Turkey oo xulufo la ah Azerbaijan ay Khamiistii ku dhawaaqday in saddexdan quwadood ee waaweyn aysan door ku lahayn nabadeynta.
Madaxweynaha Faransiiska Emmanuel Macron ayaa bayaan uu soo saaray ku sheegay in uu khadka taleefanka si is xigxiga kala hadlay ra’iisul wasaaraha Armenia, Nikol Pashinyan, iyo madaxweynaha Azerbaijan Aliyev, wuxuuna soo jeediyay qaab cusub oo dib loogu bilaabayo wadahadalka kooxda Minsk dhexdeeda.
Kooxaha gooni u goosatada ah ee gobolka Nagorno-Karabakh ayaa ciidmaada Azerbaijan ku eedeeyey in ay weerar culus oo gantaalo ay u adeegsadeen ay Sabtidii ku soo qaadeen magaalada madaxda gobolkaas.
Afhayeen u hadlay ciidamada Karabakh ayaa sheegay in Azerbaijan ay dagaalkaas u adeegsatay diyaaradaha dagaalka, kuwa aan duuliyaha lahayn iyo taangiyo balse ay iska caabbin kala kulmeen dagaal-yahannada gooni u goosatada ah.
Weerarka ayaa yimid toddobaad kaddib markii dhinacyada uu khilaafku ka dhexeeyo ay hubka cul-culus is waydaarsadeen.
Dagaalkaan ayaa ah kii ugu xumaa ee dhex mara labada dal tan iyo sagaashameeyadii, arrintaas oo kordhin karta khatar ah in dagaallo kale ay gobolkaas ka qarxaan. Waxaana jira walaac isa soo taraya kaddib markii dalalka Ruushka iyo Turkiga ay ku lug yeesheen dagaalka ka socda Koonfurta Qooqaas oo ay dhex maraan dhuumaha shidaalka iyo gaaska ee aada suuqyada caalamiga ah.
Wadahadalo ku saabsan xasaradaha siyaasadeed ee ka alloosan dalka Armenia ayaa saacadaha soo socda lagu wadaa inay ka qabsoomaan caasimmadda dalkaasi ee Yerevan.
Dalka oo dhaca xadka qaaradaha Aasiyo iyo Yurub, horayna uga tirsanaa midowgii Soviet-ka ayaa hogaamiyaha mucaaradka ee dalkaasi Nikol Pashinyan oo isagu horkacayay dibadbaxyada looga soo horjeedo dowladda wadankaasi ayaa sheegay in waxa keliya ee ay ka wadahadlayaan ay tahay iscasilaada raysal wasaaraha dalkaasi Serzh Sargsyan, iyo sidii uu xilka u wareejin lahaa.
Mr Pashinyan ayaa kumanaan qof oo dibadbaxayay u sheegay in raysal wasaare Sargsyan uusan fahansaneyn waaqica jira, balse Sargsyan ayaa dhankiisa sheegay in sababta uu ugu baaqay wadahadalka ay tahay in laga hortago dhibaatooyin aan laga soo waaqsan Karin.
Dadka dibadbaxa dhigaya ee dalkaasi ayaa ka carooday wax ka bedel lagu sameeyay dastuurka dalkaasi, taasi oo keentay in awooda laga wareejiyo madaxweynaha dalka, loona weeciyo raysal wasaaraha.
Wax ka bedelkaasi lagu sameeyay dastuurka Armenia ayaa waxaa ansixiyay raysal wasaaraha imika lagu dheganyahy.